Carola Keesom over project Circular Economy Smart Industry (CESI)

Ze heeft een groot enthousiasme voor techniek. Ze weet hoe het werkt in de ketens in de maakindustrie. Carola Keesom studeerde aan de TU in Delft voor industrieel ontwerper. “Een erg brede opleiding; de meeste afgestudeerden gaan niet als ontwerper aan de slag”, licht ze toe. In haar jaren als – onder andere – consultant voor maakbedrijven leerde ze alle ins en outs kennen van de processen die horen bij bijvoorbeeld de ontwikkeling van een nieuw product.

In 2022 startte Carola bij het HAN Centrum Meervoudige Waardecreatie. Ze vervult onder andere de rol van regisseur van het focusthema ‘Meervoudige waardecreatie in keten van de maakindustrie’.

“De juiste tool op het juiste moment – dát willen we de mkb’er bieden”

Lesgeven

Is het werk bij de HAN een carrièreswitch te noemen? “Nou, inhoudelijk niet hoor”, lacht ze. “Maar wat wel helemaal nieuw voor me is, en wat ik ook ontzettend leuk vind, is het lesgeven aan en het begeleiden van studenten. Het gaat onder meer om studenten die de HAN-minor Circulaire Economie volgen. Een substantieel onderdeel van deze minor is het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek voor opdrachtgevers. Dit doen de studenten – afhankelijk van de fase van de minor – in groepjes of in duo’s.”

Onwennig met techniek

“En dan merk je – omdat we multidisciplinair werken – dat studenten die geen technische achtergrond hebben, vaak onwennig aankijken tegen techniek. Ze voelen zich duidelijk niet zo comfortabel. Ik probeer dan de drempels te verlagen en hen te enthousiasmeren. Gisteren kwam het studentenduo dat werkt aan een reststromenvraagstuk voor de Regio Foodvalley nog met een mooi voorbeeld naar mij toe. Ze hadden een expertinterview gehouden dat ging over het maken van lp’s van plasticafval – je weet toch dat lp’s weer erg in opkomst zijn? Denk je eens in: een onsje reststroom dat een concertweergave van Harry Styles wordt, is dat geen enorme waardetoevoeging!”

Ketenprocessen

In het gesprek met Carola wordt duidelijk dat ze een grote passie heeft voor techniek (“techniek biedt zóveel oplossingen”) en tegelijk een sterk ontwikkeld besef van de complexiteit van processen in de ketens van de maakindustrie. Carola: “’Nederland circulair in 2050’ – er komt erg veel op ondernemers af. Ze moeten zich verdiepen in circulariteit, nieuwe samenwerkingen aangaan, hun weg vinden in veranderende ketenprocessen, ze hebben nieuwe businessmodellen nodig. Tegelijk is er de lopende business: ook in deze overgangstijd moet de onderneming draaien. Achter hun bedrijven zien de ondernemers ook de gezinnen van hun medewerkers.”

Overheid vraagt en geeft

Behalve dat de overheid op weg naar ‘Nederland Circulair in 2050’ met regelgeving komt, biedt zij ook ondersteuning. Zo heb je Boost Smart Industry, het onafhankelijke platform voor Smart Industry en Circulair Ondernemen in Gelderland en Overijssel. Daaronder valt CESI-ON (Circular Economy Smart Industry – Oost-Nederland), het programma dat maakbedrijven helpt om de transitie te maken naar circulair ondernemen. Carola is, samen met 6 anderen van de hogescholen Saxion en Windesheim en de HAN betrokken bij een deelproject hiervan.

CESI-ON

Carola: “Onze focus ligt op de ontwikkeling van tools die ondernemers in de maakindustrie kunnen helpen richting circulaire economie. We willen kennis, programma’s en subsidiemogelijkheden ontsluiten en in kaart brengen. Uitgangspunt daarbij de customer journey: welke stappen doorloopt een bedrijf en welke vragen horen daarbij. Uit feedback van bedrijven waarmee we samenwerken, kwam naar voren dat het geen rechtlijnige processen zijn, maar meer iteratieve processen, waarbij designthinking of de PDCA-cyclus helpend zijn. Zo willen we de juiste tool op het juiste moment bieden voor de circulaire vraag van de mkb’er.”

Symbiosetrack

“Als voorbeeld noem ik het programma Symbiosetrack. Het studentenduo dat ik begeleid voor de minor Circulaire Economie heeft hiermee gewerkt tijdens een onderzoeksopdracht voor Regio Foodvalley. Je moet dan wel weten dat Regio Foodvalley veel verder gaat dan alleen food; het is een high tech regio met bedrijven die internationaal opereren. De studenten zullen er zelf over vertellen!”

Studenten vertellen

Tijmen Oonk (HAN Logistics Management) en Rick Machielse (HAN Commerciële Economie) voerden een transitieproject uit voor opdrachtgever Living Lab Regio Foodvalley Circulair. Hoe kunnen bedrijven op bedrijventerreinen slim gebruik maken van elkaars reststromen, op weg naar circulariteit? Breng dat maar eens in kaart! “En dat lukt met de reststromen nog wel, maar de behoeftes zijn een ander verhaal”, vertelt Rick. “Het gebruikmaken van een landelijke afvaldatabase was de eerste stap, maar interviews met bedrijven bleken een noodzakelijke aanvulling.” Tijmen: “De bijeenkomst die in het kader van Symbiosetrack werd georganiseerd door Barneveld Tomorrow, bleek het startpunt en de gangmaker voor ons onderzoek.”

Tijmen en Rick werken aan aanbevelingen waar de bedrijventerreinen mee verder kunnen. “Veel interessanter en leuker dan het gemiddelde schoolproject”, besluiten ze. “Je doet iets voor échte opdrachtgevers, iets waar ook echt vraag naar is.”

Meer weten over CESI? boostsmartindustry.nl/circulair