Ruim anderhalf jaar was het relatief rustig op de wegen, maar sinds kort overstijgt het aantal kilometers file alweer het niveau van voor corona. Hoe voorkomen we dat ons land opnieuw dichtslibt? Hoe blijven we bereikbaar en werken we tegelijkertijd aan de klimaatdoelen van 2030? Wat kunnen ondernemers hieraan bijdragen? IN2 Maas & Waal gaat in gesprek met Prof. dr. Henk Meurs, verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij deelt met ons zijn visie op mobiliteit, infrastructuur en de ruimtelijke ontwikkeling.
‘Willen we onze klimaatdoelstellingen voor 2030 halen, dan is het alle hens aan dek’, steekt prof. Meurs van wal. ‘Het begint al met de locaties van onze nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen. Door goede plekken te kiezen voor wonen en werken kunnen we veel autoverkeer voorkomen of zelfs terugdringen. Een mooi voorbeeld is bedrijventerrein Bijsterhuizen. Het ligt weliswaar niet direct aan het spoor, maar doordat er rondom goede fietsroutes zijn aangelegd is het wel goed bereikbaar met bijvoorbeeld een fiets of e-bike. Als werkgevers het gebruik van elektrische fietsen verder stimuleren met kleedruimtes, douches en financiële tegemoetkomingen wordt het voor een steeds grotere groep aantrekkelijk om ‘met de fiets’ naar het werk te komen. Wat je ook steeds meer ziet is dat bedrijven met een pool van deelauto’s werken. Wie een zakelijke rit moet maken, kan in een van deze auto’s stappen. Door goed na te denken over wat we stimuleren en faciliteren en welke aspecten we willen afremmen, kunnen heel wat verkeersbewegingen worden teruggedrongen. Want een ding is zeker: als we niets doen, dan blijven velen van ons zich verplaatsen met de auto.’
Innovaties helpen bij efficiency
‘Een andere veelbelovende kans is het efficiënter maken van onze goederenstromen’, vervolgt prof. Meurs. ‘Als we meer energie gaan steken in het optimaal beladen van bijvoorbeeld vrachtwagens – en dat betekent veel voller dan nu vaak het geval is – dan levert dat enorme milieuvoordelen op. En het is ook nog eens goedkoper. Hetzelfde geldt voor distributiecentra. Als we beter gaan samenwerken is een veel efficiënter gebruik van de beschikbare vierkante meters mogelijk. Waarom ontwikkelen we geen app waarmee die afstemming kan plaatsvinden? Dit soort innovaties zal in de nabije toekomst het verschil gaan maken.’
Grote stappen zijn nodig
Prof. Meurs: ‘Verkeer is verantwoordelijk voor een kwart van de milieueffecten. Daarom moeten we niet alleen meer alternatieven aanbieden, maar ook sterkere prikkels inbouwen, die mensen overtuigen van een andere aanpak. Het is nu allemaal nog te vrijblijvend. Werkgevers en overheid moeten hun verantwoordelijkheid pakken. Willen we de klimaatdoelstellingen halen, dan dienen we de komende vijf jaar grote stappen te zetten. De ondersteunende systemen moeten dan wel klaar zijn, zodat we er meteen gebruik van kunnen maken.’
Het moment is nu
‘Dat er snelle veranderingen mogelijk zijn heeft corona ons laten zien’, concludeert Prof. Meurs. ‘Er werd bijvoorbeeld al jarenlang gesproken over thuiswerken, maar het kwam niet van de grond. Toen het eenmaal werd opgelegd door de overheid, was iedereen in no-time om en werden de voordelen duidelijk. Ik zou dan ook aan werkgevers en overheid willen zeggen: ga samenwerken, toon lef en maak rigoureuze keuzes. En niet minder belangrijk: kom uit de startblokken. Het moment is nu.’