Alphen, Wamel en Dreumel liggen in de Zak van Maas en Waal, het laagste gedeelte binnen Maas en Waal. Daar loopt alle water naar toe. Bewoners onttrekken zich al in de veertiende eeuw aan de verplichting om het afvoerputje van de streek te zijn. Een stevige dwarsdijk bij Wamel en Alphen houdt dat toestromende water uit hun eigen polder. In de zestiende eeuw bouwen de inwoners molens om hun eigen Molenpolder droog te malen. Er volgt een juridische strijd en zeventiende-eeuwse soap volgt.
Molens naar Hollands voorbeeld
Polders als de Beemster (1612) en de Purmer (1622) in Holland dienen als voorbeeld. Daar lukt het ondernemers om met grote molens laag gelegen polders droog te malen. En rijk te worden van de agrarische opbrengst. Dat wil men in Alphen, Wamel en Dreumel ook wel. Marten Rutgerszoon de Beer, burgemeester van Naarden, is eigenaar van grond in de Molenpolder en neemt het initiatief.
Wie gaat dat betalen?
In 1630 en 1631 knapt men de oude molens op en bouwt nieuwe. Een van de manco’s in het contract is wie de ‘blaffers’ moet aanleggen: de initiatiefnemers of de grondeigenaren in de dorpen die ook profiteren van deze investering? Blaffers zijn de keersluisjes die voorkomen dat het water terugloopt naar de schepraderen van de molens. De Molenpolder loopt daardoor in 1631 toch onder.
Het stoomgemaal brengt redding
De Zak van Maas en Waal blijft natte voeten houden en heeft meer dan honderdduizend gulden schade. De Beer wordt in 1635 uitgekocht. Tot 1846 is de ondernemingslust uitgedoofd.
Dan krijgt de Molenpolder internationale bekendheid. Als eerste in het rivierengebied bouwt men in Dreumel een voor die tijd zeer modern stoomgemaal. Na eeuwen aanmodderen stijgen de landbouwopbrengsten spectaculair. Toch blijkt de capaciteit van het gemaal niet voldoende om de drie polders van Dreumel, Wamel en Alphen droog te houden. Alphen en Wamel willen eigen installaties. Die komen er. In 1952 vervangt het elektrische gemaal Quarles van Uffort alle gemalen.
BRON: www.verhaaltussenmaasenwaal.nl
