Dr. Ir. Enide Bogers is werkzaam als senior-onderzoeker van het lectoraat Logistiek en Alliantie van de HAN. We spreken met haar over haar onderzoek naar ‘the last mile’ en de uitdagingen om de campus Heijendaal op dat gebied duurzamer te maken. ‘Uiteindelijk willen we allemaal dat onze steden leefbaar blijven.’
De campus Heijendaal huisvest de Radboud Universiteit, de HAN en het RadboudUMC. Met in totaal ruim 45.000 studenten, rond de 10.000 medewerkers en duizenden patiënten en bezoekers, wordt direct duidelijk hoe intensief het campusterrein wordt gebruikt. Het zal evenmin verrassend zijn dat er veel bevoorrading plaatsvindt, wat tot grote aantallen voertuigbewegingen leidt. ‘Om de logistiek van de campus duurzamer te maken moet je natuurlijk eerst een uitgangssituatie in beeld krijgen’, vertelt Enide Bogers. ‘Met ons Lectoraat zijn we dan ook gestart met het onderzoek naar de dynamiek van die last mile. We zagen dat een voertuig soms helemaal volgeladen zijn leveringen verrichtte, maar dat de meeste slechts voor een enkele zending de campus opreden. Dat moet beter kunnen, was onze conclusie, door bijvoorbeeld de zendingen beter te bundelen. Dat zou in belangrijke mate bijdragen aan een schonere en meer duurzame last mile. Ook zou het de veiligheid van de campus ten goede komen. Deze hypothese zijn we verder gaan onderzoeken.’
Volop experimenteren
‘We hebben een ‘LivingLab’ opgezet waarin we samen met de campusinstellingen, onderzoekers van de RU, TUe en Windesheim en onze studenten volop hebben geëxperimenteerd. Er is ook een stuurgroep ingesteld waarin we spraken met de directeuren van de Radboud Universiteit, de HAN en het Raboudumc op het gebied van inkoop, facilitair en logistiek. Verder hebben we allerlei modellen doorgerekend en werden er pilots met diverse bedrijven gedraaid. Het was een multidisciplinaire aanpak, waarvan de meeste onderzoeksresultaten inmiddels binnen zijn.’
Zero emissie zones en stadshubs
‘Wat daaraan opvalt is dat de praktijk weerbarstig is een logische oplossing – de bundeling van leveringen – toch allerlei haken en ogen kent. Een van de zaken waar we tegenaan liepen is dat wanneer alle zendingen eerst aankomen op een centraal punt daar kosten mee gemoeid zijn, zowel fysiek als administratief. Er moet een locatie komen waar de levering en opslag kunnen plaatsvinden, met ondersteunende systemen en mensen. Wie gaat die betalen? Ook werd duidelijk dat aan zo’n hub niet alle leveranciers willen deelnemen, waardoor je nog steeds verschillende stromen naast elkaar overhoudt. En een derde punt dat we tegenkwamen is dat leveranciers – naast de leveringen voor de campus – alsnog de stad in moeten voor leveringen aan andere bedrijven die geen klant waren van de hub. Aan de andere kant lieten simulaties zien dat als een leverancier al zijn klanten in een regio via een stadshub belevert, zowel totale kosten als uitstoot omlaag gaan. De oplossing van een hub om the last mile te verduurzamen is al met al een stap in de goede richting, maar nog geen eindoplossing. Dat geldt overigens ook voor zaken als zero-emissie-zones die mogelijk binnen enkele maanden ook op delen van de Campus Heijendaal gaan gelden. Ook zero-emissie-voertuigen veroorzaken immers files en een afname van leefbaarheid en veiligheid.’
Anders kijken en denken
‘We zullen dus anders moeten gaan kijken en denken om grotere stappen voorwaarts te zetten. We willen onze steden leefbaar houden en de campus duurzamer en veiliger. Willen we echte winst halen dan moeten we het hele proces erbij betrekken. Het begint al bij de inkoop; wat heb je echt nodig en hoe vaak? Hoe snel heb je het nodig? Kun je dezelfde leverancier kiezen als je buren? Hoe resulteert dit in betere bundeling van bestellingen? Want het voorkomen van vervoersbewegingen is de echte winst. Daar kan geen zero-emissie-zone tegenop.’
Als het gaat om het onderzoek naar duurzame logistiek komt de HAN en het lectoraat Logistiek en Allianties al snel in beeld. Enide Bogers heeft daar wel een verklaring voor. ‘Wij zitten dicht op de praktijk en bewegen ons in de driehoek onderwijs/onderzoek, het werkveld en de overheid. Onze studenten brengen ook veel tijd door in die praktijk, bijvoorbeeld tijdens stages of met hun afstudeeropdrachten.
Meer info op: www.HealthyCityLab.nl
Interview: Willeke Guelen Foto: Enide Bogers
