De textielindustrie, het is een van de meest vervuilende industrieën ter wereld. In de productie ervan, maar zeker ook omdat textiel uiteindelijk wordt weggegooid. Dat levert een enorme hoeveelheid afval op. Verschillende partijen in regio Rivierenland zijn met oog op een milieuvriendelijke verwerking van het textielafval de samenwerking aangegaan en zijn een project gestart om de keten regionaal en circulair in te richten. Onder de noemer Cirtex wordt onderzocht hoe dit praktisch zo effectief mogelijk kan worden uitgewerkt. Met partijen die daar allen een concrete en maatschappelijke rol in kunnen vervullen.
De toekenning van de REACT EU subsidie begin 2022 is een goede opsteker gebleken. Het maakt het mogelijk om de circulaire, inclusieve en innovatieve textielketen verder te testen op concrete haalbaarheid.
Hoe ziet die samenwerking er uit?
In Tiel is een testlocatie opgezet. Een textielsorteercentrum waar de mensen van Werkzaak Rivierenland, mensen met een bepaalde achterstand tot de arbeidsmarkt, het textiel sorteren dat door afvalverwerker Avri is opgehaald. Het goede textiel komt terecht in de kringloopwinkels van 2Switch, het overige textiel wordt verder verwerkt tot nieuwe grondstoffen. Zo gebruiken partijen als Heigo, Planq, HTex, CLS-Tex, OFN en I-did het textiel om er werkkleding en schoeisel, meubels, tassen, nieuwe innovatieve stoffen, straatmeubilair en zelfs lantaarnpalen van te maken. Producten die op het oog er misschien uitzien als hout of staal, maar feitelijk gemaakt zijn van poetsdoeken en lompen. Textiel dat vervezeld wordt en opnieuw gebruikt in de fabricage van nieuwe materialen.
“Samen maken we de keten rond.”
Regionaal
Door op deze manier het textiel volledig te hergebruiken wordt voorkomen dat resttextiel naar verre buitenlanden verdwijnt, waar het uit ons zicht veelal ongecontroleerd gedumpt wordt. Van inzameling tot sortering naar verkoop en regionale verwerking tot nieuwe materialen wordt de keten rond gemaakt. Een duurzaam én sociaal proces waar we als maatschappij enkel profijt uit trekken.
Sociaal
Het sorteren van het textiel wordt opgepakt door Werkzaak Rivierenland. Een organisatie die mensen begeleidt in het vinden van werk en ondernemers ondersteunt bij inclusief ondernemerschap. Daarnaast biedt Werkzaak Rivierenland inkomensondersteuning. Theo Niënhaus, namens Werkzaak Rivierenland projectleider van project Cirtex ziet uitgelezen kansen voor de doelgroep voor wie zij werken in het sorteren van het ingezamelde textiel. Het werk kan zo worden ingericht dat het zittend gedaan kan worden in een vrij prikkelarme omgeving. Precies de werkplek waaraan, voor de mensen van Werkzaak Rivierenland, veel behoefte is. Het biedt overduidelijk mooie kansen tot meer arbeidsparticipatie. Daarnaast creëert het banen in de kringloopwinkels en aanvullende bedrijvigheid in de ontwikkeling van innovatieve materialen en verdere verwerking tot nieuwe producten.
Circulair
Op de testlocatie wordt nauwgezet bekeken hóe de verwerking en sortering van het ingezamelde textiel zo effectief en efficiënt mogelijk kan worden ingericht. Er wordt gemeten en geanalyseerd én er wordt goed gekeken naar de beste invulling van inclusiviteit. Daarnaast is het belangrijk dat het textiel dat wordt ingezameld zo schoon mogelijk is. Avri ziet dat er nog veel textiel weggegooid wordt dat nat is of vervuild doordat ook restafval in de kledingcontainers wordt gestopt. Daar ligt nog een schone taak voor ons inwoners. Lever je textiel zo netjes mogelijk in, met het besef dat goed ingebracht oud textiel het meeste rendement geeft in het recyclen ervan.
Om de keten goed sluitend te krijgen en ál het ingezamelde textiel voor de volle 100% te verwerken zijn de ogen gericht op ondernemingen die actief zijn in het recyclen van textiel en textielvezels. De partijen die op dit moment betrokken zijn bij dit project staan dan ook zeker open voor andere kringloopwinkels en creatieve, innovatieve bedrijven die mee willen werken aan verduurzaming van de wereld. Te starten met het sluiten van deze keten.
Tekst: Chantal Fransen
