Sinds 2015 peilt TechBarometer jaarlijks de stand van zaken in de technische branche middels een onlineonderzoek wat is afgenomen in de periode januari tot maart 2022. Het onderzoek is in opdracht van ROVC Technische Opleidingen en TechniekOpleiding.nl uitgevoerd door Markteffect onder beslissers werkzaam in technische bedrijven, technici en potentiële zij-instromers die momenteel niet werkzaam zijn in de techniek.
Technici tekort neemt toe
De cijfers liegen er niet om. Voor het overgrote deel van de organisaties is het technicitekort het afgelopen jaar toegenomen of gelijk gebleven. De voornaamste oorzaak van het tekort is volgens beslissers dat jongeren minder vaak kiezen voor een technische opleiding. Opvallend genoeg richten de meeste initiatieven van het bedrijfsleven zich niet op deze groep. Organisaties zetten vooral in op het breder opleiden van personeel en het aantrekkelijk promoten van het bedrijf onder technici.
Daarnaast zijn beslissers sceptisch over of initiatieven van de overheid een effectieve aanjager zijn van het terugdringen van het personeelstekort. Volgens een meerderheid doet de overheid onvoldoende om het technicitekort terug te dringen. Er moet vooral geïnvesteerd worden in het promoten van de sector, het bieden van omscholing met baangarantie en de samenwerking met brancheorganisaties.
Kansen en uitdagingen
Zowel de energietransitie als industrie 4.0 bieden kansen én uitdagingen voor de technische sector en het terugdringen van het personeelstekort. Beslissers, technici en potentiële zij-instromers vinden allemaal dat beide ontwikkelingen positieve effecten hebben op het personeelstekort in termen van omscholingskansen en aantrekkelijkheid van de sector. Beslissers zien het als een kans, terwijl technici het zien als een bedreiging.
Het boeien en binden van talent
De arbeidsmarkt wordt momenteel gekenmerkt door veel concurrentie. Een meerderheid van de technici is het afgelopen jaar benaderd door een andere werkgever of recruiter voor een nieuwe baan. De onderlinge concurrentie op de markt is voor één op de vier beslissers zelfs een grote ergernis op personeelsgebied. Desondanks zijn technici over het algemeen loyaal aan hun werkgever. Wie personeel wil behouden, moet de ontwikkeling van technisch personeel dus stimuleren. Idealiter liggen de wensen en behoeften voor trainingen en opleidingen van technici en beslissers op één lijn.
Het werven van nieuwe technici
Ook het aantrekken van nieuwe medewerkers is cruciaal om het personeelstekort terug te dringen. Zowel beslissers als technici raadplegen vooral LinkedIn en hun eigen netwerk bij het vinden van nieuw personeel of een nieuwe baan. Een meerderheid van de beslissers is van mening dat tijdens sollicitaties meer gelet moet worden op motivatie dan op het voldoen aan alle technische kwalificaties. Motivatie alleen is natuurlijk niet alleen genoeg, maar zij-instromers vormen juist een grote oplossing voor het tekort. Want hoewel zij positief tegenover het technisch vakgebied staan, is er maar een kleine groep die daadwerkelijk overweegt om zich te laten omscholen naar de techniek.
Vrouwen in de techniek
Meer vrouwen in de technische branche is niet dé oplossing van het tekort aan technici. Wel zou het bijdragen aan het terugdringen van het tekort. Maar om vrouwen in de techniek te krijgen, moet er nog veel gebeuren. Voornamelijk een verandering in het imago van de branche, stellen beslissers en technici. Een meerderheid van de vrouwen vindt het technische vak niet bij zichzelf passen en overweegt omscholing dan ook niet serieus. De vraag is en blijft dus wat vrouwen tegenhoudt. Gesprekken met vrouwelijke omscholers laten zien dat vrouwen de techniek echt als mannenwereld beschouwen.
‘Meer letten op motivatie dan alleen de technische kwalificatie’
De rol van opleiden in oplossingen voor het technicitekort
Opleiden heeft een belangrijke rol binnen organisaties. Niet alleen om bedrijfsdoelstellingen te realiseren en kwaliteit te behouden, maar zeker ook om als werkgever aantrekkelijk te blijven in een krappe arbeidsmarkt. Bovendien is opleiden cruciaal voor het terugdringen van het tekort aan technici. Idealiter maakt competentiemanagement deel uit van het opleidingsbeleid. Door te achterhalen over welke kennis en vaardigheden technici beschikken, kun je iemand gericht laten ontwikkelen en snel functioneel inzetbaar maken. Met functionele inzetbaarheid als uitgangspunt bij competentiemanagement en scholing, is het mogelijk om veel doelgerichter op te leiden. Dit kan de werkdruk binnen organisaties enorm verlichten. Door personeel en zij-instromers in staat te stellen om zichzelf te blijven ontwikkelen – of het nu gaat om (zij-)instroom of doorstroom binnen de technische branche – wordt de druk op de werkvloer aanzienlijk verlicht.
Foto: Designed by macrovector / Freepik
Tekst: Loet van bergen
